अनुक्रमणिका
महर्षि अध्‍यात्‍म विश्‍वविद्यालयाच्‍या संगीत विभागाने
परात्‍पर गुरु डॉ. जयंत आठवले यांच्‍या मार्गदर्शनाखाली ध्‍वनीमुद्रित केलेली नामजप म्‍हणण्‍याची योग्‍य पद्धत !
‘कुठलीही गोष्‍ट काळानुसार केली, तर तिचा अधिक लाभ होतो. ‘सध्‍याच्‍या काळानुसार कुठल्‍या प्रकारचा नामजप करायचा’, याचा अध्‍यात्‍मशास्‍त्रदृष्‍ट्या अभ्‍यास करून विविध नामजप महर्षि अध्‍यात्‍म विश्‍वविद्यालयाने ध्‍वनीमुद्रित केले आहेत. महर्षि अध्‍यात्‍म विश्‍वविद्यालयाच्‍या ६३ टक्‍के आध्‍यात्मिक पातळीच्‍या संगीत समन्‍वयक कु. तेजल पात्रीकर (संगीत विशारद) यांनी सनातन संस्थेचे संस्‍थापक परात्‍पर गुरु डॉ. जयंत आठवले यांच्‍या मार्गदर्शनानुसार ‘शून्‍य’, ‘महाशून्‍य’ आणि ‘निर्गुण’ हे नामजप ध्‍वनीमुद्रित केले असून ते सनातन संस्थेचे संकेतस्‍थळ अन् ‘सनातन चैतन्‍यवाणी’ अ‍ॅप यांद्वारे सर्वांसाठी उपलब्‍ध करण्‍यात आले आहेत.
१. निर्गुणाशी संबंधित नामजपांची आवश्‍यकता
‘शून्‍य’, ‘महाशून्‍य’ आणि ‘निर्गुण’ हे सर्व निर्गुणाशी संबंधित नामजप आहेत. हे सर्व नामजप निर्गुणाशी संबंधित असले, तरी ते क्रमाने अधिकाधिक निर्गुणाशी संबंधित आहेत. यामध्‍ये ‘ॐ’ हा सर्वोच्‍च निर्गुण स्‍तराचा नामजप आहे आणि त्‍याचे ध्‍वनीमुद्रण सनातन संस्थेचे संकेतस्‍थळ अन् ‘सनातन चैतन्‍यवाणी’ अ‍ॅप यांवर याआधीच उपलब्‍ध करून देण्‍यात आले आहे. सध्‍या काळानुसार आध्‍यात्मिक त्रासांची तीव्रता वाढत आहे. तेव्‍हा आध्‍यात्मिक उपाय करण्‍यासाठी काही वेळा देवतांचे सगुण-निर्गुण स्‍वरूपातील नामजप लागू पडत नाहीत. अशा वेळी ‘शून्‍य’, ‘महाशून्‍य’, ‘निर्गुण’ आणि ‘ॐ’ हे निर्गुणाशी संबंधित नामजप करावे लागतात. विशेष करून आध्‍यात्मिक त्रास असलेल्‍यांना हे नामजप उपायांसाठी अधिक प्रमाणात लागू होतात. तीव्र आध्‍यात्मिक त्रासामुळे काही वेळा साधकांना नामजप करणे शक्‍य होत नाही. तसेच निर्गुणाशी संबंधित नामजप करतांना देवतेचे रूप डोळ्‍यांसमोर येत नसल्‍याने ते नामजप भावपूर्ण करणे काही जणांना कठीण जाऊ शकते. अशा दोन्‍ही वेळी हे नामजप ऐकत साधक नामजप करू शकतात.
२. नामजप म्‍हणण्‍याची गती
मनुष्‍याच्‍या प्रकृतीप्रमाणे त्‍याची जप म्‍हणण्‍याची गती असते. निर्गुणाशी संबंधित नामजपांच्‍या मालिकेतील ‘शून्‍य’, ‘महाशून्‍य’ आणि ‘निर्गुण’ हे प्रथमच देण्‍यात आलेले नामजप मध्‍यम गतीने म्‍हटलेले आहेत. ज्‍यांना जलद गतीने म्‍हणायचे आहे, त्‍यांनी जप म्‍हणण्‍याच्‍या पद्धतीने जप जलद गतीत म्‍हणावा; पण जप म्‍हणण्‍याची पद्धत मात्र पालटू नये. ‘व्‍यक्‍ती तितक्‍या प्रकृती तितके साधनामार्ग’, असा साधनेचा सिद्धांत असल्‍याने ज्‍या गतीने नामजप केल्‍यावर भाव अधिक प्रमाणात जागृत होतो, त्‍या गतीने नामजप करावा.
३. दोन नामजपांमधील अंतर
‘एका नामजपानंतर तोच नामजप ऐकण्‍यापूर्वी मध्‍ये किती अंतर असावे ?’, याविषयी मार्गदर्शन करतांना परात्‍पर गुरु डॉ. आठवले यांनी सांगितले, ‘व्‍यक्‍तीच्‍या प्रकृतीनुसार दोन जपांमधील अंतर अधिक-उणे होऊ शकते. त्‍यामुळे आपल्‍या सोयीप्रमाणे हा नामजप म्‍हणतांना हे अंतर आपण पालटू शकतो.’ ध्‍वनीमुद्रित केलेल्‍या या नामजपांत सर्वसाधारण अंतर ठेवण्‍यात आले आहे.
सनातन संस्‍थेमध्‍ये अशा प्रकारे सूक्ष्माकडे नेणारा अभ्‍यास करायला शिकवले जाते. त्‍यामुळेच अन्‍य संप्रदायांच्‍या तुलनेत सनातनच्‍या साधकांची प्रगती जलद गतीने होते.
४. नामजप ऐका
‘शून्‍य’
‘महाशून्‍य’
‘निर्गुण’
‘सनातन चैतन्‍यवाणी’ अ‍ॅप डाऊनलोड करण्‍यासाठी भेट द्या : https://Sanatan.org/Chaitanyavani
‘शून्‍य’, ‘महाशून्‍य’ आणि ‘निर्गुण’ हे नामजप ऐकून काय जाणवते ?’, याचा अभ्‍यास करा आणि काही वैशिष्‍ट्यपूर्ण अनुभूती आल्‍यास त्‍या आम्‍हाला [email protected] या ई-मेल पत्त्यावर किंवा ई-मेल नसलेल्‍यांनी पुढील पत्त्यावर अवश्‍य कळवाव्‍या.
टपालाचा पत्ता : सौ. भाग्‍यश्री सावंत, द्वारा ‘सनातन आश्रम’, २४/बी, रामनाथी, बांदिवडे, फोंडा, गोवा. पिन – ४०३४०१
‘निर्विचार’ किंवा ‘श्री निर्विचाराय नमः’ या नामजपामुळे निर्गुण स्थितीत जाण्यास साहाय्य होणार असणे
देवतेच्या ‘तारक’ आणि ‘मारक’ नामजपाचे महत्त्व
श्री भवानी देवीचा नामजप कसा करावा ?
ॐ चा नामजप आणि वैज्ञानिक दृष्टीकोनातून ॐ चे महत्त्व !
शिवाचा नामजप
दत्ताचा नामजप