અનુક્રમણિકા
ગંધર્વ હરીતકી વટી આ ઔષધ પેટ સાફ કરનારું છે.
૧. ગુણધર્મ અને સંભાવ્ય ઉપયોગ
આ ઔષધ પેટ સાફ કરનારું છે. તેના વિકારમાં સંભાવ્ય ઉપયોગ આગળ જણાવ્યા પ્રમાણે છે; પરંતુ પ્રકૃતિ, પ્રદેશ, ઋતુ અને તે સાથે જ અન્ય વિકાર અનુસાર ઉપચારોમાં પાલટ (પરિવર્તન) થઈ શકે છે. તેથી વૈદ્યના માર્ગદર્શન અનુસાર જ ઔષધ લેવું.
ઉપયોગ | ઔષધ લેવાની પદ્ધતિ | સમયગાળો |
---|---|---|
બદ્ધકોષ્ઠતા, મળના કાંકરા થવા, પેટમાં વાયુ (ગૅસેસ) થવો, પેટ ભારે લાગવું, ઊલટી જેવું લાગવું, આમ્લપિત્ત, કમળો, આમવાત (સાંધા રહી જવા, સૂજવા અને દુખવા), કમર દુઃખવી, સાયટિકા અને ગોઠણ દુઃખવા | દિવસમાં ૧-૨ વાર ૨-૪ ગોળીઓ ગરમ પાણી સાથે લેવી. વધુ લાભ માટે ગોળીઓ સવારે નયણે કોઠે હૂંફાળા પાણી સાથે લેવી અને ઉપર ૧ કલાક કાંઈ ખાવું-પીવું નહીં. | ૧ માસ |
૨. સૂચના
અ. ગોળી ચાવીને અથવા ચૂર્ણ કરીને લેવાથી તેની પરિણામકારકતા વધે છે.
આ. વયજૂથ ૩ થી ૭ માટે પા અને ૮ થી ૧૪ માટે અડધા પ્રમાણમાં ગોળીઓનું ચૂર્ણ લેવું.
૩. ઔષધનું સુયોગ્ય પરિણામ થવા માટે આ કરવું ટાળવું !
મેંદો અને ચણાના લોટ (બેસન)ના પદાર્થો; ખાટા, ખારા, વધારે તળેલા અને તીખા પદાર્થો; આઈસ્ક્રીમ, કાકવી (ગોળ બનવા પહેલાંનું પ્રવાહી), દહીં, પનીર, ચીઝ; વાસી, કસમયે અને અતિપ્રમાણમાં ભોજન; તડકામાં ફરવું; તેમજ રાત્રે જાગરણ.
૪. ઔષધ લેતી સમયે ઉપાસ્ય દેવતાને પ્રાર્થના કરવી !
‘હે ભગવાન, આ ઔષધ હું આપના ચરણોમાં અર્પણ કરીને આપના ‘પ્રસાદ’ તરીકે ગ્રહણ કરું છું. આ ઔષધથી મારા વિકાર દૂર થવા દેશો.’
– વૈદ્ય મેઘરાજ માધવ પરાડકર, સનાતન આશ્રમ, રામનાથી, ગોવા. (૧૧.૬.૨૦૨૧)
વધુ માહિતી માટે વાંચો : સનાતનનો ગ્રંથ ‘આયુર્વેદ અનુસાર આચરણ કરીને ઔષધિઓ વિના નિરોગી રહો !’ (હિંદી, મરાઠી અને અંગેજી ભાષાઓમાં ઉપલબ્ધ)