श्री गणेशमूर्ती कशी असावी ?
‘श्री गणपति अथर्वशीर्षा’त गणेशाचे रूप (मूर्तीविज्ञान) असे दिले आहे – ‘एकदन्तं चतुर्हस्तं…।’ म्हणजे ‘एकदंत, चतुर्भूज, पाश आणि अंकूश धारण करणारा.
‘श्री गणपति अथर्वशीर्षा’त गणेशाचे रूप (मूर्तीविज्ञान) असे दिले आहे – ‘एकदन्तं चतुर्हस्तं…।’ म्हणजे ‘एकदंत, चतुर्भूज, पाश आणि अंकूश धारण करणारा.
गणपतीला गणेश चतुर्थी व्यतिरिक्त अन्य दिवशी तुळस निषिद्ध आहे. तांबडी फुले, मंदार, जास्वंद, तांबडी कमळे, दूर्वा आणि शमी ही गणपतीला प्रिय आहेत.
श्री गणपतीच्या प्रमुख नावांचा भावार्थ; गणपतीची कार्ये अन् वैशिष्ट्ये; उजव्या आणि डाव्या सोंडेच्या गणपतीचे महत्त्व; इत्यादींचे विवेचन या ग्रंथात थोडक्यात केले आहे.
त्रिपुरारि पौर्णिमेला मोठ्या उंच दगडी खांबाला सभोवती दिवे लावण्याची व्यवस्था करून तिथे दिवे लावले जातात. या खांबांना त्रिपुरी म्हणतात.
‘कलेचे स्वातंत्र्य’ या नावाखाली अनेक देवतांची नग्न आणि अश्लिल चित्रे काढून त्यांची कोट्यवधी रुपयांना विक्री होत आहे.
सनातन संस्थेचे १० वे संत पू. डॉ. मुकुल गाडगीळ यांच्या साधनेचा प्रवास, प.पू. डॉक्टरांनी शिकवलेल्या सेवा अन् दृष्टीकोन, तसेच त्यांचे संत झाल्यावरचे मनोगत पाहूया.
मिरवणूक म्हणजे उत्सवमूर्तीविषयी व्यक्त करण्यात आलेले प्रेम ! परंतु मिरवणुकीच्या नावाखाली जर अपप्रकार होत असतील, तर तो उत्सवमूर्तीचा अवमानच झाला.
हे प्रदर्शन चांगली आणि वाईट शक्ती यांच्यातील भेद स्पष्ट करणारे आहे. हे विज्ञानाच्या पलीकडील विषयांची कारणमीमांसा सांगणारे आहे.
पू. नकातेकाका म्हणजे गुरुकार्याची तीव्र तळमळ, काटकसरीपणा, मायेत राहूनही विरक्त असणारे, पदोपदी देवाला अपेक्षित असे करण्यासाठी झटणारे, असे संत आहेत.