बालकभावात असतांना सौ. उमाक्कांनी काढलेल्या भावपूर्ण चित्रांविषयी मिळालेले ज्ञान आपण प्रस्तूत लेखात जाणून घेऊया.

उमाक्कांनी काढलेल्या ‘कृष्णमय’ चित्रांतून साधिकेचा उत्कट भाव, दृढ श्रद्धा इत्यादी अनेक आध्यात्मिक गुण प्रकर्षाने जाणवतात. या लेखात सनातनचे प्रेरणास्थान प.पू. डॉ. आठवले आणि सनातनच्या विविध संतांनी ‘बालकभावा’तील या अदि्वतीय चित्रांविषयी काढलेले उद्गार दिले आहेत. यांतून अध्यात्मातील ‘भावा’चे अनन्यसाधारण महत्त्व वाचकाच्या लक्षात येईल.

प्रस्तूत लेखात आपण सनातनच्या चित्रकार साधिकांना बालकभावातील चित्रांसंदर्भात जाणवलेली वैशिष्ट्ये आणि आलेल्या अनुभूती पहाणार आहोत. यांतून ‘कोणताही अनुभव नसतांना केवळ ईश्वराप्रती असलेल्या उत्कट भावामुळे चित्रकला कशी आत्मसात होते’, हे स्पष्ट होईल.

भावविभोर करणारी ‘बालकभावा’ची विविध चित्रे पाहून वाचकांचा श्रीकृष्णाप्रती भाव जागृत झाला असेल ! प्रस्तूत लेखातून आपण सनातनच्या गोपी साधिका आणि अन्य साधकांना ही चित्रे पाहून काय जाणवले, कोणत्या अनुभूती आल्या हे पहाणार आहोत.

प.पू. डॉक्टरांचे थोरले बंधु पू. अप्पाकाका यांनी लिहिलेला सनातनचा ग्रंथ वाचायला आरंभ केला. काही पृष्ठ वाचल्यावर पू. अप्पाकाकांची दास्यभक्ती मला अनुभवता आली.

‘प.पू. डॉक्टरांची प्रत्येक गोष्ट श्रीकृष्णाप्रमाणेच मधुर आहे’, अशा आशयाचा परिच्छेद वाचून साधिकेला प.पू. डॉक्टरांच्या मधुर भेटीची आठवण होणे

कर्म, ध्यान, ज्ञान आणि भक्ती अशा कोणत्याही मार्गाने साधना करणार्‍या साधकाला नवजात बाळाप्रमाणे परमहंस अवस्था प्राप्त केल्याविना मोक्ष मिळत नाही.

माता-पिता, सखा, सर्वकाही असलेल्या भगवान श्रीकृष्णाच्या कोमल शेल्याला घट्ट धरून सर्व काही त्याच्या चरणी आधीन करून, तोच माझे रक्षण करणार आहे या दृढ, परिपूर्ण, शुद्ध श्रद्धेने साधिका झोपली आहे.

सतत श्रीकृष्णाचे अस्तित्व अनुभवता यावे, यासाठी हे चित्र काढण्याची प्रेरणा मला आतून मिळाली. या चित्रात मी प्रत्यक्ष गोकुळात असून गोवर्धन पर्वतानजीक असलेल्या यमुना नदीत मी भगवान श्रीकृष्णासमवेत खेळत आहे.

श्रीकृष्णाने स्वतःकडे लक्ष द्यावे, यासाठी बालसाधिकेने रुसल्याचे नाटक करणे आणि श्रीकृष्णाने लाडीगोडी करत स्वतःचे ‘सुदर्शनचक्र’ अन् ‘पांचजन्य शंख’ देऊन तिची समजूत घालणे