सोळा संस्कार
गर्भधारणा ते विवाहापर्यंतच्या (पाठभेद : मृत्यूपर्यंतच्या) काळात जीवनात घडणार्‍या प्रमुख सोळा प्रसंगी ईश्‍वराच्या जवळ जाण्यासाठी जिवावर संस्कार करायची शिकवण हिंदु धर्म देतो. त्या दृष्टीने या सदरात सोळा संस्कारांमागील तत्त्वज्ञान आणि विज्ञान, संस्कारांचे अधिकार, संस्कार साजरा करण्याची पद्धत, संस्कारांचे तौलनिक महत्त्व, मुला-मुलींचे नामकरण करतांना नावाची निवड कशी करावी ? संस्कारांच्या अंतर्गत विधींतील अमुक एक कृती अमुक एका पद्धतीने का करायची ? आदर्श लग्नपत्रिका कशी बनवावी ? यांसारख्या सूत्रांचे अध्यात्मशास्त्रीय विवेचन केले आहे.
म्हणजे काय ?
संस्कारांचे महत्त्व
आभ्युदयिक अर्थात वृद्धीश्राद्ध)
(ऋतूशांती)
विधी
विधि
नाव कसे ठेवावे ?
शेंडी ठेवणे)
विवाह संस्कार
विवाह निश्‍चित करतांना वधू-वरांच्या जन्मकुंडल्या जुळवण्याचे महत्त्व‘हिंदु धर्मात धर्म, अर्थ, काम आणि मोक्ष हे चार पुरुषार्थ सांगितले आहेत. त्यांपैकी ‘काम’ हा...
- हिंदु धर्मातील विवाह संस्कार आणि त्याचे महत्त्व !
हिंदु धर्मातील ‘विवाह संस्कार’ म्हणजे व्यवहार, ध्येयनिष्ठा, सामाजिक विचार, काव्यात्मकता, वधू-वर आणि त्यांचे कुटुंबीय यांचे...
विवाहाविषयी शंकानिरसन‘रजिस्टर मॅरेज’पेक्षा धार्मिक पद्धतीने केलेला विवाह श्रेयस्कर का, लग्नपत्रिकेवर देवतांची चित्रे छापणे योग्य आहे का,...
विवाहसंस्कार आणि विवाहविधीविवाह, उपनयन इत्यादी संस्कारांच्या आरंभी हे संस्कार निर्विघ्नपणे पूर्ण व्हावेत, या उद्देशाने, मंडपदेवता आणि अविघ्नगणपति...
विवाहसोहळ्यात धर्मप्रसार कसा करावा ?विवाहसोहळ्याच्या निमित्ताने नातेवाईक, मित्रमंडळी यांची सतत आपल्याकडे ये-जा असते. या संधीचा लाभ घेऊन आपण धर्मप्रसार...
आदर्श लग्नपत्रिकालग्नपत्रिका हा सध्या प्रतिष्ठेचा विषय बनला आहे. ‘विवाह’ हा धार्मिक विधी असल्यामुळे लग्नपत्रिका सात्त्विक व्हाव्यात...
ईश्वरप्राप्तीसाठी विवाहविधी अध्यात्मशास्त्राला अनुसरूनच करा !विवाहविधीद्वारे वधू-वरांसह उपस्थितांची आनंदप्राप्तीच्या दिशेने वाटचाल होण्यासाठी कसे प्रयत्न करावेत, ते या लेखात देत आहोत.
