तमिळनाडूमध्ये घडलेले भाविकतेचे दर्शन

२ अ. कापराने किंवा लिंबाने दृष्ट काढूनच
दुकानदारांनी दुकान उघडणे अथवा बंद करणे

अगदी दुकानदारही याला अपवाद नाहीत.दुकान उघडतांना ते दुकानाची कापराच्या साहाय्याने किंवा लिंबाने दृष्ट काढतात आणि मगच दुकान उघडतात. दुकान बंद करतांनाही ते अगदी याच पद्धतीने दृष्ट काढल्यानंतरच दुकान बंद करतात. लिंबावर कापूर ठेवून तो जाळून त्याद्वारे दृष्ट काढण्याची इकडे प्रथा आहे.

२ आ. वाहनाची दृष्ट काढणे

कुठेही प्रवासाला निघतांनाही हे लोक वाहनाची दृष्ट काढूनच पुढे प्रवासाला निघतात. वाहनासमोर लिंबू धरून दृष्ट काढणे किंवा नारळावर कापूर ठेवून तो पेटवून नारळ ओवाळून टाकणे, अशा पद्धतीने दृष्ट काढली जाते.

२ इ. उपाहारगृहात मालक बसतो, त्या ठिकाणी
हळद-कुंकू आणि कपाळाला लावण्यासाठी भस्म ठेवलेले आढळणे

अगदी उपाहरगृहात मालक बसतो, त्या ठिकाणी हळद-कुंकू आणि कपाळाला लावण्यासाठी भस्म ठेवलेले आढळते. बरेच ग्राहक ते कपाळाला लावून घेतांना दिसतात.

२ ई. कॉफी बनवण्याच्या तांब्याच्या बंबालाही भस्माचे पट्टे ओढलेले दिसणे

चहाच्या किंवा कॉफीच्या दुकानात ठेवलेल्या तांब्याच्या बंबालाही त्यांनी भस्माचे पट्टे ओढलेले असतात आणि त्या बंबाला कुंकू आणि हार घालून त्याला नमस्कार करतात.

२ उ. पंख्याचीही पूजा होणे

अगदी छताला लावलेल्या पंख्याच्या पात्यांनाही भस्म लावून कुंकू लावून त्याची पूजा केलेली आढळून येते.

२ ऊ. कपड्यांच्या दुकानातील काचेच्या कपाटाला भस्म लावणे

कपड्यांच्या दुकानात काचेच्या कपाटात कपडे टांगून ठेवलेले आढळतात. या कपाटाच्या काचांवरही भस्माचे पट्टे ओढलेले असतात.

२ ए. प्रत्येकाच्या कपाळावर भस्म असणे

प्रत्येक जण कपाळावर भस्म लावूनच घराच्या बाहेर पडतो. क्वचितच एखादी व्यक्ती भस्म न लावलेली आढळते.

२ ऐ. प्रत्येक घराच्या बाहेर रांगोळी काढलेली असणे

सायंकाळच्या वेळी अथवा सकाळी घराबाहेर सडा टाकून येथे पारंपारिक पद्धतीच्या रांगोळ्याही काढल्या जातात. अगदी लहान-थोरांपासून सगळ्यांनाच या रांगोळ्या काढता येतात.

३ अ. पांढर्‍या पंचासारख्या पारंपारिक पोशाखातच लोक वावरतांना दिसणे

तमिळ लोकांनी आपला पारंपारिक पोशाखही जतन केला आहे. अगदी मोठे लोकही देवळात येतांना पांढरा पंचाच नेसून येतात. याला लहान मुलेही अपवाद नाहीत.

३ आ. साडी हा स्त्रियांचा पोशाख असणे

तमिळनाडूमध्ये स्त्रियाही साडीच परिधान करतात. त्यांच्या डोक्यात नेहमी गजरा असतो.

४ अ. देवळाच्या आवारात भाविकांनी दीप लावण्याची पद्धत

प्रत्येक देवळात बाहेर एक चारपाई ठेवलेली असते. तेथे येऊन लोक आपले मागणे देवापर्यंत पोहोचण्यासाठी ठराविक संख्येने तुपाचे दिवे लावतात. त्यामुळे मंदिराच्या आवारातील सात्त्विकताही टिकून रहाते.

४ आ. गर्भगृहातही तुपाचा दिवा लावलेला असणे

देवळातील गर्भगृहातही केवळ तुपाचा दिवाच प्राधान्याने लावण्याची प्रथा आहे. येथे विजेवर चालणारे दिवे लावले जात नसल्याने मंदिरांची सात्त्विकताही टिकून राहिली आहे.

४ इ. मंदिरातील पुजार्‍यांच्या कृतींमुळे भाविकांची श्रद्धा वाढण्यास साहाय्य होणे

मंदिरातील पुजारी मंदिरात कितीही गर्दी असली, तरीही प्रत्येकाला त्याचे गोत्र, नक्षत्र आणि रास विचारून देवाला वहाण्यात येणार्‍या फुलांच्या तबकाला प्रत्येकाचा स्पर्श करवून घेतात आणि असे तबक गर्भगृहात नेले जाऊन ती फुले भाविकांतर्फे देवाच्या चरणी अर्पण केली जातात. या फुलांतून भाविकांच्या मनातील इच्छेची स्पंदने देवाच्या चरणी अर्पण केली गेल्याने देव त्यानुसार लवकर त्यांचे मागणे पूर्ण करतो, अशी त्यांची श्रद्धा आहे.

४ ई. दक्षिणेत पावलागणिक मंदिरे आढळणे

दक्षिणेत अगदी पावलागणिक मंदिर बांधलेले आढळते. कुंभकोणम्च्या परिसरात तर एक हजार मंदिरे आहेत. मंदिरांचे शहर अशी या गावाची ख्याती आहे.

४ उ. देवाच्या मूर्तीच्या पालखी प्रदक्षिणेमुळे नगराची शुद्धी होणे

अगदी प्रतिदिन मंदिरातून देवाच्या उत्सवमूर्तीची गावातून पालखी निघते. याला नगर प्रदक्षिणा म्हणतात. यातून एकप्रकारे नगराची शुद्धीही होते.

५. महाराष्ट्राच्या तुलनेत दक्षिणेत
मोठ्या प्रमाणात संस्कृतीचे जतन केले जाणे

अगदी चेन्नईसारखे मोठे शहर सोडले, तर बहुतेक ठिकाणी अजूनही या लोकांनी बर्‍याच प्रमाणात आपली संस्कृती जपली आहे. हे सर्व पाहून असे वाटले, महाराष्ट्राने खरंच आपली संस्कृती बर्‍याच प्रमाणात गमावली आहे.