एकाच वास्तूमध्ये विविध ठिकाणी चालल्यानंतर देहावर होणारे सूक्ष्म स्तरावरील परिणाम

 

 मानवाची जाणीव दिवस-रात्र कार्यरत असते. ही वैयक्तिक जाणीव आतील वैश्‍विक जाणिवेशी सतत जोडलेली असते. त्यामुळे माणसाला मीची जाणीव प्रत्येक सेकंदाला असते. आपण एखाद्या चांगल्या रस्त्यावरून चालत असतांना भूमीच्या स्पर्शाची जाणीव आपल्या मनाला आनंद देणारी असते; परंतु त्याच रस्त्यावर पुष्कळ खडक असतील, तर अशा रस्त्यावर एकही पाऊल चालणे कठीण आहे. ही आपल्या स्थूलदेहाला होणारी जाणीव असते; परंतु या सर्वांपेक्षा वरची अशी असामान्य जाणीव असते. तिला सूक्ष्म जाणीव असेही म्हणतात. ही जाणीव आध्यात्मिक प्रगतीमुळे साध्य होते. ही जाणीव जागृत झाल्यामुळे मानवाला वातावरणातील दैवी ऊर्जा आणि त्रासदायक ऊर्जा यांची खरी जाणीव होण्यास प्रारंभ होतो. शब्द, स्पर्श, रूप, रस आणि गंध यांच्या पलीकडील सूक्ष्मातील अनुभूती येतात. माणसाची अध्यात्मात जसजशी प्रगती होऊ लागते, तसतशी या जाणिवेची पातळीही उंचावत जाते. अशाच एका जाणिवेची आलेली अनुभूती येथे दिली आहे.

२. मार्गिकेत चालतांना सूर्यनाडी, एक संत सेवा करत
असलेल्या खोलीत चंद्रनाडी आणि एक संत वास्तव्यास
असलेल्या खोलीत सुषुम्ना नाडी कार्यरत असल्याचे लक्षात येणे

– कु. प्रियांका लोटलीकर, महर्षि अध्यात्म विश्‍वविद्यालय, गोवा. (४.३.२०१६)

 

३. साधिकेला वरील अनुभूती
येण्यामागील आध्यात्मिक कारणमीमांसा

३ अ. चंद्रनाडी चालू असल्यामुळे देहामध्ये सत्त्वगुण कार्यरत होणे 

इडा नाडीलाच डावी नाडी किंवा चंद्रनाडी असे म्हणतात. हिचे खालचे तोंड मूलाधारचक्रात उघडते. मूलाधारचक्रापासून आज्ञाचक्रापर्यंत ही नाडी शरिराच्या डाव्या बाजूला असते. आज्ञाचक्राच्या पातळीला ती डोक्याच्या पुढच्या भागात येऊन पुढे सहस्रारचक्रातील ब्रह्मविवरात उघडते. ब्रह्मविवर मेंदूच्या मध्यभागी असते. हा मेंदूचा, म्हणजे स्थूलदेहाचा भाग नसतो, तर ते सूक्ष्म विवर आहे. चंद्रनाडीवाटे सहस्रारातील क्रियाशक्ती कार्यरत होते आणि त्यामुळे देहामध्ये सत्त्वगुण कार्यरत होतो.

पिंगला नाडीलाच सूर्यनाडी किंवा उजवी नाडी असेही म्हणतात. हिचे खालचे तोंड मूलाधारचक्रात उघडते. आज्ञाचक्राच्या पातळीला ती डोक्याच्या पाठच्या भागात येऊन पुढे सहस्रारातील ब्रह्मविवरात उघडते. तिच्यावाटे मूलाधारचक्रातील इच्छाशक्ती कार्यरत होते आणि त्यामुळे देहामध्ये रजोगुण कार्यरत होतो.

सुषुम्ना नाडीला मध्य नाडी किंवा ब्रह्मनाडी असेही म्हणतात. ब्रह्माकडे जाण्याच्या मार्गातील ते द्वार असल्यामुळे त्याला ब्रह्मद्वार असे म्हणतात. निद्रिस्त कुंडलिनीच्या साडेतीन वेटोळ्यांनी महाद्वार बंद असते, म्हणजे कार्य न करणारी शेष शक्ती तिच्यात असते. सुषुम्ना नाडी कार्यरत असणे, हे श्‍वासाचे संतुलन दर्शवते. जेव्हा सुषुम्नेतून शक्तिप्रवाह वाहू लागतो, तेव्हा पश्‍चिम मार्ग उघडला गेला, असे म्हणतात, यालाच कुंडलिनीजागृती झाली, असे म्हणतात.
(संदर्भ : अध्यात्मशास्त्र, प्रकरण – कुंडलिनीजागृती)

४. चैतन्यमय वास्तूंमध्ये सुषुम्ना नाडी
कार्यरत होऊन कुंडलिनीजागृती होणे

– (परात्पर गुरु) डॉ. आठवले

     रामनाथी आश्रम, अन्य सेवाकेंद्रे आणि साधकांची घरे येथे सूक्ष्म स्तरावरील विविध अनुभूती येतात. येथे एकाच वास्तूमध्ये; पण विविध ठिकाणी चालत गेल्यावर येणार्‍या अनुभूती वेगवेगळ्या आहेत.