હિમાચલ પ્રદેશ સ્‍થિત કુલુ જિલ્‍લામાં આવેલા ‘મણિકર્ણ તપ્‍તકુંડ’ સ્‍થાન

શિવ અને પાર્વતી આ ઠેકાણે આવ્‍યા હતા ત્‍યારે તેમણે થોડોક સમય અહીં રહેવાનું નક્કી કર્યું. પાર્વતી નદીના કાંઠે શિવજીએ ૧૧ સહસ્ર વર્ષો તપશ્‍ચર્યા કરી. એક દિવસ પાર્વતીમાતા આ નદીમાં જળક્રીડા કરી રહ્યાં હતાં ત્‍યારે તેમના કર્ણભૂષણમાંથી એક મણિ પાણીમાં પડ્યો.

વિશ્‍વનું બીજું સૌથી મોટું શક્તિપીઠ : રજરપ્‍પા (ઝારખંડ) ખાતેનાં શ્રી છિન્‍નમસ્‍તિકાદેવી

સહસ્રો વર્ષો પહેલાં રાક્ષસ અને દાનવોને કારણે માનવ અને દેવ ભયભીત થયા હતા. તે સમયે માનવોએ દેવીને આર્તતાથી પોકારી. પાર્વતી માતા શ્રી છિન્‍નમસ્‍તિકા દેવીનાં રૂપમાં પ્રગટ થયાં અને તેમણે ખડ્‌ગથી અસુરોનો સંહાર કર્યો. અન્‍ન-પાણી લેવાનું ભૂલી જઈને તે કેવળ દુષ્‍ટોનો સંહાર કરતાં રહ્યાં.

કુલુ ખીણમાં અધિષ્‍ઠાત્રી દેવતા ‘બિજલી મહાદેવ’ અને ‘બેખલીમાતા’ (ભુવનેશ્‍વરીદેવી)નું છે ચૈતન્‍યમય સ્‍થાન !

દેવભૂમિ હિમાચલ પ્રદેશમાં કુલુ નામનું નગર છે. આ નગરની ચારે દિશાઓમાં અનેક દૈવી સ્‍થાનો છે. કુલુ એટલે પૂર્વના કાળમાંનું ‘કુલાંતપીઠ’ ! જ્‍યાં માનવીનું કુળ સમાપ્‍ત થાય છે અને દેવકુળ અર્થાત્ દેવોનું નિવાસસ્‍થાન છે તે, અર્થાત્ ‘કુલાંતપીઠ’ ! આવા કુલુ પ્રદેશમાં કુલુની ખીણ છે.

શ્રદ્ધા અને ભક્તિનું ઉત્‍કટ દર્શન કરાવનારી જગન્‍નાથ રથયાત્રા

કર્માબાઈ નામના જગન્‍નાથનાં મોટાં ભક્તાણી થઈ ગયાં. તેઓ ગરીબ હોવાથી ખીચડી બનાવતાં. ભગવાન જગન્‍નાથ પ્રતિદિન સવારે કર્માબાઈનાં ઘરે ખીચડી ખાવા માટે જતા હતા. જે દિવસે કર્માબાઈએ દેહત્‍યાગ કર્યો, તે દિવસે જગન્‍નાથની આંખોમાં આંસુ આવ્‍યા.

શરયુ કાંઠે અયોધ્‍યા મનુનિર્મિત નગરી !

વર્ષ ૧૫૭૪માં સંત તુલસીદાસે પોતાના સુપ્રસિદ્ધ ‘રામચરિતમાનસ’ આ ગ્રંથની રચનાનો આરંભ અયોધ્‍યામાં કર્યો. વર્ષ ૧૮૦૦માં ભગવાન શ્રી સ્‍વામીનારાયણે સ્‍વામીનારાયણ પંથની સ્‍થાપના કરી. તેમનું બાળપણ અયોધ્‍યામાં જ વ્યતીત થયું. આગળ જતાં ભગવાન સ્‍વામીનારાયણે પોતાની ૭ વર્ષોની ‘નીલકંઠ’ નામે યાત્રા અયોધ્‍યામાંથી ચાલુ કરી.

પ્રભુ શ્રીરામ સાથે સંબંધિત શ્રીલંકા અને ભારતમાંના વિવિધ સ્‍થાનોનું ભાવપૂર્ણ દર્શન લઈએ !

રામાયણ એટલે ભારતનો અમૂલ્‍ય વારસો અને ઇતિહાસ છે. આધુનિકો ભલે ગમે તેટલી ટીકા કરે અને તેનું અસ્‍તિત્‍વ નકારવાનો પ્રયત્ન કરે, તેમ છતાં રામાયણ કાળની વિવિધ ઘટનાઓનાં આ છાયાચિત્રો આ ઇતિહાસની સાક્ષી પુરાવે છે. રામાયણનો કાળ એ ત્રેતાયુગમાંનો એટલે કે લાખો વર્ષ પહેલાંનો છે.

લાખો વર્ષોનો ઇતિહાસ ધરાવતો અને ભારતથી શ્રીલંકા ખાતેના તલૈમન્‍નાર છેડા સુધી રહેલો રામસેતુ

રામઅવતાર થઈને લાખો વર્ષો ભલે વીતી ગયા, તો પણ રામસેતુ હજી પણ ‘રામ, રામ’, આ રીતે જપ કરી રહ્યો છે. આ રેતીમાં પણ જપ સાંભળવા મળે છે.’’

શ્રીપાદ શ્રીવલ્‍લભના વાસ્‍તવ્‍યથી પુનિત થયેલું કર્ણાટક ખાતેનું જાગૃત તીર્થક્ષેત્ર કુરવપુર !

શ્રી દત્ત અવતારી યોગીરાજ શ્રી વાસુદેવાનંદ સરસ્‍વતી (ટેંબેસ્‍વામી)ને શ્રીક્ષેત્ર કુરવપુર ખાતે જ ‘દિગંબરા દિગંબરા શ્રીપાદ વલ્‍લભદિગંબરા ।’ આ અઢાર અક્ષરના મંત્રનો સાક્ષાત્‍કાર થયો. આ જ ઠેકાણે વાસુદેવાનંદ સરસ્‍વતીના નિવાસથી પાવન થયેલી ગુફા છે.

યોગતજ્‌જ્ઞ દાદાજી વૈશંપાયને સ્‍થાપન કરેલું શેવગાવ ખાતેનું જાગૃત દત્તમંદિર !

બીજા દિવસે પરોઢિયે ૫.૪૫ કલાકે હંમેશાંની જેમ શ્રી. કુલકર્ણી (સાધક) પૂજા કરવા માટે મંદિરમાં ગયા. તેમણે ગર્ભગૃહનું દત્ત મંદિરનું બારણું ખોલ્‍યા પછી તેમને દેખાયું, ‘દત્તાત્રેયની મૂર્તિ પર પુષ્‍કળ ભસ્‍મ આવ્‍યું છે.

દત્ત ભગવાનનાં પ્રમુખ તીર્થક્ષેત્રો

દત્ત ભગવાનના સર્વ જ તીર્થક્ષેત્રો અતિશય જાગૃત છે. આ તીર્થક્ષેત્રોની મુલાકાત લીધા પછી શક્તિની અનુભૂતિ ઘણાં ભક્તોને આવે છે. નરસોબાચી વાડી સ્‍થાન કેટલું જાગૃત છે, તેની પ્રતીતિ આગળ જણાવેલી અનુભૂતિ પરથી આવશે.